Cam Ranh
Phường
Trụ sở UBND thành phố Cam Ranh cũ
Hành chính
Quốc gia	Việt Nam
Vùng	Duyên hải Nam Trung Bộ
Tỉnh	Khánh Hòa
Trụ sở UBND	02 Phạm Văn Đồng
Thành lập	2025[1]
Địa lý
Tọa độ: 11°56′3″B 109°09′41″Đ / 11,93417°B 109,16139°Đ / 11.93417; 109.16139
Cam Ranh Vị trí phường Cam Ranh trên bản đồ Việt Nam
Diện tích	17,51 km²
Dân số (2025)
Tổng cộng	31.237 người
Mật độ	1.784 người/km²
Khác
Mã hành chính	22420
x t s

Cam Ranh là một phường thuộc tỉnh Khánh Hòa, Việt Nam. Phường được thành lập năm 2025 trên cơ sở sáp nhập các phường Cam Phú, Cam Lộc và Cam Phúc Nam (cũ).^[1] Theo số liệu công bố sau sáp nhập, phường có diện tích tự nhiên khoảng 1.751,5 ha (17,51 km²), dân số khoảng 31.237 người (2025).^[2]

Nhiều nguồn thứ cấp cho rằng địa danh Cam Ranh có thể bắt nguồn từ từ gốc Chăm, Gia Rai hoặc Êđê là Kăm M’ran: Kăm nghĩa là dồn một chỗ/tập trung (bến), M’ran nghĩa là tàu, thuyền, đò; nghĩa chung là “nơi tàu thuyền tập trung”.^[3][4] Cách lý giải này gắn với đặc điểm Vịnh Cam Ranh là vịnh nước sâu, kín gió, thuận lợi neo đậu tàu thuyền.^[5]

Trong tư liệu Hán Nôm và một số bản đồ cổ, địa danh này còn được ghi là Cam Linh. Báo Khánh Hòa cho biết từ thế kỷ XVII (qua các bản đồ như Thiên Nam tứ chí lộ đồ thư), tên Cam Linh xuất hiện song hành và trong dân gian thường được giải thích liên quan đến việc vùng cồn cát ven vịnh có các mạch nước ngọt lộ thiên.^[6]

Trong thế kỷ XX, tên gọi gắn với quá trình hình thành các đơn vị hành chính địa phương. Ngày 8 tháng 6 năm 1939, Toàn quyền Đông Dương ban hành nghị định lập Nha đại lý hành chính Ba Ngòi trực thuộc tỉnh Khánh Hòa. Đây là đơn vị tương đương cấp huyện, quản lý khu vực Cam Ranh khi đó.^[7] Tháng 5 năm 1958, sau khi điều chỉnh địa hạt, chính quyền thiết lập quận Cam Lâm bao gồm cả vùng bán đảo và vịnh Cam Ranh.^[8] Trong lĩnh vực hàng hải, Cảng Cam Ranh có tiền thân là cảng Ba Ngòi, tên gọi gắn với khu dân cư – thương cảng truyền thống ở trung tâm đô thị khu vực này.

Ngày 16 tháng 6 năm 2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1667/NQ-UBTVQH15 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Khánh Hòa năm 2025 (nghị quyết có hiệu lực từ ngày được thông qua).^[1][9][10] Theo đó, sắp xếp toàn bộ diện tích tự nhiên và quy mô dân số của các phường Cam Lộc, Cam Phú, Cam Phúc Nam (Thành phố Cam Ranh) để thành lập phường Cam Ranh.^[1][11] Văn bản công báo địa phương cũng xác nhận phạm vi các khu Khu 3A, 3B, 3C của Khu đô thị ven vịnh Cam Ranh liên quan đến các phường Cam Phúc Nam, Cam Phúc Bắc, Cam Nghĩa.^[12]

Sau sáp nhập, trụ sở làm việc và Trung tâm Phục vụ hành chính công của phường đặt tại số 02 Phạm Văn Đồng, phường Cam Ranh (trước đây thuộc phường Cam Phú).^[13][14][15] Trong tuần đầu vận hành, bộ máy và thủ tục hành chính cơ bản ổn định, đảm bảo tiếp nhận và giải quyết hồ sơ cho người dân.^[2]

Phường Cam Ranh có ranh giới với các xã, phường:

• Phía Bắc giáp với phường Bắc Cam Ranh.

• Phía Nam giáp phường Cam Linh.

• Phía Tây giáp với phường Ba Ngòi.

• Phía Đông giáp Vịnh Cam Ranh.

Phường có diện tích 17,51 km², dân số năm 2025 là 31.237 người, mật độ dân số đạt 1.784 người/km².^[2]

Khu vực trung tâm phường là dải đô thị ven vịnh, địa hình chủ yếu là đồng bằng thấp xen dải cồn cát ven biển (trong đó dải cồn cát Cam Phúc Nam là một cấu phần cảnh quan quan trọng theo quy hoạch đô thị ven vịnh).^[16] Vịnh Cam Ranh là vịnh nước sâu, kín gió, có độ sâu trung bình lớn, thuận lợi cho neo đậu tàu thuyền và hoạt động dịch vụ cảng biển.^[17]

Về khí hậu, Cam Ranh nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa của tỉnh Khánh Hòa, có 2 mùa mưa - khô rõ rệt, nền nhiệt và số giờ nắng cao quanh năm.^[18]

Vùng bờ vịnh ghi nhận các nguy cơ tai biến tự nhiên như xói lở - bồi tụ bờ biển, bão, nước biển dâng; các đánh giá kịch bản biến đổi khí hậu của tỉnh cho thấy nếu mực nước biển dâng 100 cm, khoảng 4,27% diện tích thành phố Cam Ranh có nguy cơ bị ngập, tác động đến hạ tầng ven vịnh.^[19][20]

Cam Ranh là đơn vị hành chính cấp phường thuộc tỉnh Khánh Hòa, được tổ chức trên cơ sở hợp nhất 3 phường Cam Phú, Cam Lộc và Cam Phúc Nam (cũ).^[1][21] Việc sắp xếp được quy định tại Nghị quyết số 1667/NQ-UBTVQH15 ngày 16 tháng 6 năm 2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, có hiệu lực thi hành từ ngày 1 tháng 7 năm 2025.^[22] Theo số liệu công bố sau sáp nhập, phường có diện tích tự nhiên khoảng 17,51 km², dân số năm 2025 khoảng 31.237 người.^[23] Mã đơn vị hành chính của phường là 22420, theo Danh mục mã số đơn vị hành chính sau sắp xếp được công bố kèm Quyết định 19/2025/QĐ-TTg. Trụ sở Ủy ban nhân dân phường đặt tại số 02 Phạm Văn Đồng, phường Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa; địa chỉ này đồng thời là nơi tiếp nhận, giải quyết thủ tục của Trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã/phường.^[24][25] Tháng 8 năm 2025, Hội đồng nhân dân phường Cam Ranh khóa I (nhiệm kỳ 2021–2026) họp nhằm kiện toàn tổ chức và thông qua các nghị quyết về quy chế làm việc, thành lập Trung tâm phục vụ hành chính công phường và danh mục đầu tư công giai đoạn 2026–2030.^[26]

Về không gian đô thị, phường bao gồm khu vực trung tâm cũ của thành phố (hai phường Cam Lộc, Cam Phú trước đây) cùng dải đất ven Vịnh Cam Ranh thuộc Cam Phúc Nam (cũ). Khu vực ven vịnh tập trung các thiết chế văn hóa – tín ngưỡng của cư dân biển, tiêu biểu như di tích Lăng Ông – Đền Bà Cam Xuân (trước đây thuộc phường Cam Phúc Nam).^[27] Trục Quốc lộ 1 đi qua nội thị thành phố Cam Ranh, tạo trục kết nối chính về giao thông – thương mại cho phường và khu vực trung tâm.^[28] Trên địa bàn phường hiện có một số đầu mối hạ tầng dịch vụ – công cộng của thành phố như Bệnh viện Đa khoa khu vực Cam Ranh (97 Nguyễn Thái Học, khu vực Cam Lộc cũ)^[29] và Bến xe Cam Ranh (số 01 Lê Duẩn, khu vực Cam Lộc cũ).^[30]

Về định hướng phát triển sau sáp nhập, địa phương đặt mục tiêu đẩy mạnh công nghiệp – xây dựng và dịch vụ, hướng tới vai trò hạt nhân trung tâm đô thị của thành phố đến năm 2030.^[31] Còn theo định hướng phát triển không gian đô thị đến năm 2045, Cam Ranh là đô thị du lịch - logistics của khu vực phía Nam tỉnh. Trong đó, khu vực ven vịnh (có phần diện tích thuộc Cam Phúc Nam) được quy hoạch các không gian dịch vụ - thương mại - đô thị mới kết nối với cảng và trục ven vịnh.^[32][33] Thành phố đang triển khai Dự án Khu đô thị ven vịnh Cam Ranh; trong đó có Khu 3A thuộc phường Cam Phúc Nam, (nay là một phần phường Cam Ranh) gồm dải đất từ phía bắc Nhà máy đóng tàu đến cồn cát Cam Phúc Nam.^[34][35]

Cam Ranh phát huy vai trò hạt nhân dịch vụ - thương mại của khu vực trung tâm thành phố, đồng thời đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính phục vụ người dân và doanh nghiệp sau sáp nhập.^[2][36]

Trên địa bàn phường Cam Ranh có Lăng Ông - Đền Bà Cam Xuân nhìn ra vịnh Cam Ranh, là nơi thờ Nam Hải và Thiên Y A Na, gắn với tín ngưỡng cầu ngư của cư dân ven biển.^[37][38]

• Bệnh viện Đa khoa khu vực Cam Ranh (97 Nguyễn Thái Học, khu vực Cam Lộc cũ) là cơ sở khám chữa bệnh tuyến khu vực của tỉnh.^[39]

Một số cơ sở giáo dục phổ thông nằm trên địa bàn phường (trước sáp nhập):

• Trường THPT Phan Bội Châu (đường Nguyễn Thái Học, Cam Lộc),
• Trường THCS Lê Hồng Phong (01 Nguyễn Thị Minh Khai, Cam Lộc)
• Trường Tiểu học Cam Phú (TDP Phú Trung, Cam Phú).^[40][41][42]

Tuyến Quốc lộ 1 đi qua địa bàn đô thị trung tâm của phường Cam Ranh, đoạn qua khu vực trước đây thuộc phường Cam Phú (nay thuộc phường Cam Ranh).^[43] Trên địa bàn còn có Bến xe Cam Ranh (số 01 Lê Duẩn, khu vực Cam Lộc cũ), là đầu mối vận tải hành khách liên tỉnh của thành phố.^[44]

• Vịnh Cam Ranh
• Cam Ranh (thành phố)