Nguyễn Phúc Thanh
Phó Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Nhiệm kỳ 20 tháng 9 năm 1997 – 19 tháng 7 năm 2007
Chủ tịch	Nông Đức Mạnh Nguyễn Văn An Nguyễn Phú Trọng
Tiền nhiệm	Đặng Quân Thụy
Kế nhiệm	Huỳnh Ngọc Sơn
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Quốc hội
Nhiệm kỳ 20 tháng 9 năm 1997 – 19 tháng 7 năm 2007
Tiền nhiệm	Đặng Quân Thụy
Kế nhiệm	Nguyễn Kim Khoa
Chức vụ khác Chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần Nhiệm kỳ 1994–1997 Tiền nhiệm Nguyễn Trọng Xuyên Kế nhiệm Nguyễn Văn Đà Tư lệnh Quân đoàn 2 Nhiệm kỳ 1988–1994 Tiền nhiệm Bùi Công Ái Kế nhiệm Nguyễn Văn Rinh Phó Tư lệnh thứ nhất Quân đoàn 2 Nhiệm kỳ 1987 – 1988
Thông tin cá nhân
Sinh	(1944-06-25)25 tháng 6, 1944 Phú Xuyên, Hà Tây, Liên bang Đông Dương
Mất	8 tháng 2, 2019(2019-02-08) (74 tuổi) Hà Nội, Việt Nam
Quốc tịch	Việt Nam
Đảng chính trị	Đảng Cộng sản Việt Nam
Alma mater	Học viện Quân sự cấp cao (1978–1980) Học viện Quân sự M.V. Frunze (1981–1985)
Tặng thưởng	Huân chương Hồ Chí Minh
Phục vụ trong quân đội
Thuộc	Quân đội nhân dân Việt Nam
Năm tại ngũ	1964–1997
Cấp bậc	Trung tướng
Chỉ huy	Quân đội nhân dân Việt Nam
Tham chiến	Chiến tranh Việt Nam
Ủy viên Trung ương 1996–2006: Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa VIII, IX Các chức vụ khác 1997–2007: Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa X, XI

Nguyễn Phúc Thanh (25 tháng 6 năm 1944 – 8 tháng 2 năm 2019) là một chính trị gia và sĩ quan cấp cao của Quân đội nhân dân Việt Nam, hàm Trung tướng; từng đảm nhiệm các chức vụ như Phó Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội. Không những được nhà nước Việt Nam tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh, Nguyễn Phúc Thanh còn được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam.

Nguyễn Phúc Thanh sinh ngày 25 tháng 6 năm 1944 tại xã Khai Thái, huyện Phú Xuyên, tỉnh Hà Tây.^[1] Ngày 8 tháng 2 năm 1966, ông gia nhập Đảng Lao động Việt Nam (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam).^[2] Nguyễn Phúc Thanh nhập ngũ và tháng 11 năm 1964 và tham gia trận đánh đầu tiên trên chiến trường vào tháng 3 năm 1965 với cương vị là tổ trưởng tổ liên lạc của Đại đội 7, Tiểu đoàn 2, Trung đoàn 9, Sư đoàn 304. Trong sự kiện Tết Mậu Thân năm 1968, Đại đội trưởng Đại đội 6, Tiểu đoàn 2, Trung đoàn 9, Quân khu Trị Thiên lúc này là Nguyễn Phúc Thanh nhận nhiệm vụ chỉ huy đơn vị đánh dinh tỉnh trưởng, giải phóng nhà lao Thừa Phủ rồi phát triển xuống xây dựng trận địa chốt tại cầu Bến Ngự.^[3] Sau nhiều chiến thắng lập được từ trận đánh, tháng 1 năm 1969, Báo Quân giải phóng số đặc biệt đã có đoạn ca ngợi chiến công của Đại đội trưởng Nguyễn Phúc Thanh và đề cập đến việc ông được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Nhất. Đến tháng 12 năm 1970, ông thôi giữ chức Đại đội trưởng và theo học tại Học việc Lục quân. Tháng 8 năm 1972, ông trở thành trợ lý tác chiến của Quân khu Trị Thiên.^[4]

Từ tháng 5 năm 1973 đến tháng 2 năm 1975, Nguyễn Phúc Thanh lần lượt đảm nhiệm chức vụ Trung đoàn phó rồi Trung đoàn trưởng của Trung đoàn 1, Sư đoàn 324 cho đến tháng 9 năm 1978. Đầu tháng 3 năm 1975, ông trở thành Phó tham mưu trưởng của sư đoàn này và tổ chức lực lượng chuẩn bị cho chiến dịch Trị Thiên – Huế. Hướng tiến công của Sư đoàn 324 là tấn công trên hướng Tây Nam Huế theo Đường 14, chia cắt đường số 1 nối Huế với Đà Nẵng, ngăn chặn không cho quân đội đối phương tăng viện. Trong giai đoạn này, ông tiếp tục chỉ huy Sư đoàn 324 thuộc Quân đoàn 2 tham gia nhiều trận đánh góp phần giúp Đà Nẵng và Quảng Nam thống nhất với Bắc Việt Nam. Đến tháng 4 năm 1975, Quân đoàn 2 do trung tướng Lê Trọng Tấn chỉ huy tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh tiến vào Sài Gòn dẫn đến sự kiện Việt Nam tái lập thống nhất.^[4][5]

Từ tháng 10 năm 1978 đến tháng 6 năm 1980, Nguyễn Phúc Thanh theo học tại Học viện Quân sự cấp cao. Tháng 7 năm 1980, ông trở thành Sư đoàn phó kiêm Tham mưu trưởng Sư đoàn 304, Quân đoàn 2. Từ tháng 7 năm 1981 đến tháng 4 năm 1985, ông trở thành Sư đoàn trưởng của Sư đoàn 304, Quân đoàn 2. Trong thời gian này, ông được cử sang Liên Xô để theo học tại Học viện Quân sự Frunze. Tháng 5 năm 1985, Nguyễn Phúc Thanh trở thành Phó Tham mưu trưởng Quân đoàn 2. Tháng 10 năm 1987, ông đảm nhiệm chức vụ Phó Tư lệnh thứ nhất Quân đoàn 2. Từ tháng 6 năm 1988 đến tháng 3 năm 1994, ông trở thành Tư lệnh Quân đoàn 2. Từ tháng 4 năm 1994 đến tháng 9 năm 1997, Nguyễn Phúc Thanh lần lượt đảm nhiệm chức vụ Phó Chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần, Quyền Chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần rồi Chủ nhiệm kiêm Phó Bí thư Đảng ủy Tổng cục Hậu cần.^[6][7]

Nguyễn Phúc Thanh có trình độ chính trị là cao cấp, trình độ chuyên môn là tiến sĩ chuyên ngành quân sự.^[8] Tháng 6 năm 1996, tại Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ VIII, ông được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Tháng 9 năm 1997, ông được bầu vào Đảng đoàn Quốc hội Việt Nam khóa X, trở thành Phó Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam kiêm Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội.^[9][10]

Tháng 4 năm 2001, tại Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ IX, Nguyễn Phúc Thanh tiếp tục được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng và tiếp tục giữ chức Phó Chủ tịch Quốc hội kiêm Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội.^[11] Bên cạnh đó, ông còn là đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa X,^[12] XI.^[13] Năm 2007, ông nghỉ hưu theo chế độ.^[14]

Sau khi nghỉ hưu, Nguyễn Phúc Thanh thường xuyên tham gia nhiều hoạt động bảo vệ môi trường và các công tác thiện nguyện,^[15][16] ông còn trở thành Chủ tịch danh dự Hiệp hội Doanh nghiệp của Thương binh và Người khuyết tật Việt Nam.^[17] Ngày 8 tháng 2 năm 2019, ông qua đời tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Hà Nội.^[18][19] Lễ tan của ông được tổ chức theo nghi thức cấp Nhà nước tại Nhà tang lễ Quốc gia^[20] vào ngày 21 tháng 2 cùng năm và an táng Nghĩa trang Thôn Vĩnh Thượng, xã Khai Thái, huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội.^[21][22]

Năm thụ phong		1990	1995
Quân hàm
Cấp bậc	Đại tá	Thiếu tướng	Trung tướng

• Huân chương Hồ Chí Minh (2008).^[23]
• Huân chương Chiến công hạng Nhất.^[24]
• Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng.
• Danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.^[25]