![]() | Bài viết hoặc đoạn này cần người am hiểu về chủ đề này trợ giúp biên tập mở rộng hoặc cải thiện.(tháng 8/2025) |

Bức xạ Hawking là bức xạ của vật thể đen dự đoán được phát ra bởi các lỗ đen, do hiệu ứng lượng tử gần chân trời sự kiện. Được đặt tên theo nhà vật lý người Anh Stephen William Hawking, người đã cung cấp lý luận lý thuyết cho sự tồn tại của nó vào năm 1974.[1]
Bức xạ Hawking làm giảm khối lượng và năng lượng của các hố đen được biết đến như sự bốc hơi lỗ đen. Vì lý do này, lỗ đen không thể tăng khối lượng bằng bất cứ cách nào dự kiến sẽ co lại và cuối cùng biến mất. Hố đen siêu nhỏ được dự đoán là các nguồn phát bức xạ lớn hơn các hố đen lớn hơn nên co lại và tiêu biến nhanh hơn.[2]
Tháng 6 năm 2008, NASA đã cho phóng Kính thiên văn vũ trụ Fermi, tìm kiếm các tia gamma dự kiến được phát ra từ sự bốc hơi của các hố đen nguyên thủy. Trong trường hợp các giả thuyết large extra dimension là chính xác, máy gia tốc hạt lớn của CERN (Tổ chức Nghiên cứu Hạt nhân châu Âu) có thể tạo ra các hố đen siêu nhỏ và quan sát sự bốc hơi của chúng. Chưa có lỗ đen nào từng được quan sát tại CERN.[3][4][5][6]
Chú thích
- ^ Rose, Charlie. "A conversation with Dr. Stephen Hawking & Lucy Hawking". charlierose.com. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 3 năm 2013.
{{Chú thích web}}
: Đã bỏ qua tham số không rõ|deadurl=
(gợi ý|url-status=
) (trợ giúp) - ^ Srikanta, Patnaik (ngày 9 tháng 3 năm 2017). Recent Developments in Intelligent Nature-Inspired Computing (bằng tiếng Anh). IGI Global. ISBN 9781522523239.
- ^ Giddings, S.; Thomas, S. (2002). "High energy colliders as black hole factories: The end of short distance physics". Physical Review D. 65 (5): 056010. arXiv:hep-ph/0106219. Bibcode:2002PhRvD..65e6010G. doi:10.1103/PhysRevD.65.056010.
- ^ Dimopoulos, S.; Landsberg, G. (2001). "Black Holes at the Large Hadron Collider". Physical Review Letters. 87 (16): 161602. arXiv:hep-ph/0106295. Bibcode:2001PhRvL..87p1602D. doi:10.1103/PhysRevLett.87.161602. PMID 11690198.
- ^ "The case for mini black holes". CERN courier. tháng 11 năm 2004. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 5 năm 2011. Truy cập ngày 18 tháng 1 năm 2018.
- ^ Henderson, Mark (ngày 9 tháng 9 năm 2008). "Stephen Hawkings 50 bet on the world the universe and the God particle". The Times. London. Truy cập ngày 4 tháng 5 năm 2010.[liên kết hỏng]