Hằng số điện ly acid hay hằng số phân ly acid (K_a) là một thước đo định lượng thể hiện độ mạnh của một acid trong dung dịch. Đây là hằng số cân bằng của phản ứng hóa học

${\displaystyle {\ce {HA <=> A^- + H^+}}}$

mà trong phản ứng acid–base thì là phản ứng phân ly. Trong đó, HA là một acid mà phân ly thành A⁻ (A⁻ là base liên hợp của acid còn HA là acid liên hợp) và H⁺ là ion hydro.^[a] Trong ví dụ thể hiện trong hình, HA đại diện cho acid acetic, và A⁻ đại diện cho ion acetat.

Các thành phần HA, A⁻ and H₃O⁺ được coi là ở trạng thái cân bằng khi nồng độ của chúng không thay đổi theo thời gian. Hằng số phân ly thường được viết như là một tỷ số của nồng độ cân bằng (đơn vị mol/L), được biểu thị bằng [HA], [A⁻] và [H₃O⁺]:

${\displaystyle K_{\mathrm {a} }=\mathrm {\frac {[A^{-}][H_{3}O^{+}]}{[HA][H_{2}O]}} }$

Trong đa số trường hợp, nồng độ nước có thể được coi là hằng số = 1 và có thể bỏ qua. Vì vậy, có thể viết đơn giản hơn là:

${\displaystyle \mathrm {HA\rightleftharpoons A^{-}+H^{+}} :K_{\mathrm {a} }=\mathrm {\frac {[A^{-}][H^{+}]}{[HA]}} }$

pK_a là định nghĩa được sử dụng phổ biến và thực tế hơn được tính như sau:

${\displaystyle \mathrm {p} K_{\mathrm {a} }=-\log _{10}\left(K_{\mathrm {a} }\right)}$^[b]

Theo định nghĩa ban đầu của Svante Arrhenius, acid là chất phân ly trong dung dịch nước, giải phóng ion H+
(một proton):^[1]

${\displaystyle {\ce {HA <=> A- + H+}}}$

Hằng số cân bằng cho phản ứng phân ly này được gọi là hằng số phân ly. Proton được giải phóng kết hợp với một phân tử nước để tạo ra ion hydroni (hoặc oxoni) H
3O+
(các proton đơn độc không tồn tại trong dung dịch), vì vậy, sau đó Arrhenius đề xuất rằng sự phân ly nên được viết dưới dạng phản ứng acid–base:

${\displaystyle {\ce {HA + H2O <=> A- + H3O+}}}$

Brønsted và Lowry đã khái quát hóa điều này hơn nữa thành phản ứng trao đổi proton:^[2][3][4]

${\displaystyle {\text{acid}}+{\text{base }}{\ce {<=>}}{\text{ base liên hợp}}+{\text{acid liên hợp}}}$

• Acidity–Basicity Data in Nonaqueous Solvents Extensive bibliography of pK_a values in DMSO, acetonitrile, THF, heptane, 1,2-dichloroethane, and in the gas phase
• Curtipot All-in-one freeware for pH and acid–base equilibrium calculations and for simulation and analisis of potentiometric titration curves with spreadsheets
• SPARC Physical/Chemical property calculator Includes a database with aqueous, non-aqueous, and gaseous phase pK_a values than can be searched using SMILES hoặc CAS registry numbers
• Aqueous-Equilibrium Constants pK_a values for various acid and bases. Includes a table of some solubility products
• Free guide to pK_a and log p interpretation and measurement Lưu trữ ngày 10 tháng 8 năm 2016 tại Wayback Machine Explanations of the relevance of these properties to pharmacology
• Free online prediction tool (Marvin) pK_a, log p, log d etc. From ChemAxon
• Chemicalize.org:List of predicted structure based properties
• Evans pK_a Chart [1] Lưu trữ ngày 19 tháng 6 năm 2018 tại Wayback Machine