Trong tinh thể học, hệ tinh thể trực thoi là một trong bảy hệ tinh thể thuộc nhóm điểm. Có thể hình dung ô mạng trực thoi là sự kéo dài theo hai trục của ô mạng lập phương theo tỉ lệ khác nhau và tạo thành hình lăng trụ với các mặt là hình chữ nhật. Các môdun đơn vị trên các trục là a, b và c thì a và b được quy ước nằm trong mặt phẳng đáy, còn c biểu diễn chiều đứng. Tất cả các véctơ đơn vị đều vuông góc với nhau. Các thông số mạng được biểu diễn như sau: a ≠ b ≠c và ba góc ${\displaystyle \alpha =\beta =\gamma =90^{o}}$

Có bốn ô mạng Bravais thuộc hệ tinh thể này: trực thoi đơn giản, trực thoi tâm đáy, trực thoi tâm khối, và trực thoi tâm mặt.

trực thoi đơn giản	trực thoi tâm đáy	trực thoi tâm khối	trực thoi tâm mặt

Hệ tinh thể này gồm các lớp theo ký hệu quốc tế, ký hiệu Schoenflies, và ví dụ khoáng vật.

Tên	Quốc tế	Schoenflies	Ví dụ
Lưỡng tháp trực thoi	${\displaystyle {\frac {2}{m}}mm}$	D2h	sulfide, olivin, aragonit
Tháp đơn trực thoi	${\displaystyle 2mm}$	C2v	hemimorphit, bertrandit
Bốn mặt trực thoi	${\displaystyle 222}$	D2	epsomit

• Cấu trúc tinh thể

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Hệ tinh thể trực thoi.

• Hurlbut, Cornelius S.; Klein, Cornelis, 1985, Manual of Mineralogy, 20th ed., pp. 69 – 73, ISBN 0-471-80580-7