Rap hay đọc rap là một hình thức nghệ thuật trong văn hóa hip hop xuất phát từ Âu Mỹ và được đặc trưng bằng việc trình diễn thông qua việc nói hoặc hô vang lời bài hát, ca từ một cách có vần điệu, kết hợp với động tác nhảy nhót, tạo hình.^[2] Rap thường không có cao độ và trường độ mà người rap có thể nhanh hay chậm tùy ý. Có thể sáng tạo những flow cho riêng mình mà không cần theo quy tắc nào. Rap là thành phần chính của nhạc hip hop và được gắn liền với thể loại này đến nỗi nhạc hip hop đôi khi được gọi là "nhạc rap". Nghệ sĩ biểu diễn rap được gọi là rapper.

Nhạc rap nói riêng là thể loại âm nhạc xuất thân và phát triển ở những khu ghetto ở Hoa Kỳ, là những nơi ở tập trung của những người nghèo, người da màu, nơi thường gắn liền với nhiều tệ nạn xã hội và băng đảng. Những người sống dưới đáy đã sử dụng nhạc Rap như một thứ thay lời muốn nói, tố cáo thực trạng bất công, phân biệt chủng tộc, v.v. của xã hội Mỹ thời bấy giờ, cũng là cách mà các băng đảng tôn vinh họ lên (những người trong băng đảng thường gọi nhau là homie).^[3]

Đọc rap sẽ quan tâm và quan trọng nhất ở nhịp và phách, sao cho khớp với những gì truyền tải, đọc rap thì không cần lưu ý về âm chủ và cao độ, thường sẽ hợp với những bài mang âm hưởng buồn, đơn điệu, nhưng chứa đầy những ẩn ý.

Đọc rap cần phải quan tâm đến một chút nhạc lí, bên cạnh đó các chữ cái được gieo vần quan trọng hơn, và làm sao cho hòa thanh của bài không bị phá vỡ, như vậy sẽ không bị ngang.

Khác với những dòng nhạc khác, nhạc rap mang trong mình những đặc trưng rất riêng, ở đó những rappers thể hiện kỹ thuật sử dụng câu từ [skill and lyric] một cách nhuần nhuyễn (sử dụng compare [so sánh], wordplay [chơi chữ], metaphor [ẩn dụ], multi-rhymes/multi play [vần kép], internal rhymes [vần giữa câu], punchline [câu rap mang ý nghĩa và tính chất dứt điểm], scheme [trường từ vựng], rhyme scheme [gieo vần dày đặc vào bất kì vị trí nào trong các câu trong bài], angle [góc tiếp cận để tấn công đối phương trong battle/dissing], dark humor [chửi tục ác ý], fact [thông tin khai thác], rebuttal [bẻ lyric/phản đòn các fact của đối thủ trong battle/dissing],vv...) hay thể hiện những cách flow (hiểu nôm na là tiết tấu của 1 bài nhạc rap. Với việc kết hợp câu từ, cách gieo vần có những quãng ngắt nghỉ, điểm nhấn trên nền nhạc [beat] hợp lý và sáng tạo) rất riêng của họ. Ngoài ra còn những yếu tố quan trọng khác như concept [nội dung/chủ đề], delivery [sức truyền tải bằng chất giọng qua cách sử dụng flow], quality [chất lượng bài nhạc rap], freestyle [khả năng ứng biến tức thời qua cách rap với nền beat cho sẵn]. ^[4]

Ngôn từ trong nhạc rap vô cùng phóng khoáng và không bị gò bó trong một giới hạn nào nên những câu chửi thề xuất hiện trong nhạc rap là chuyện rất bình thường. Bởi những nét đặc trưng trong phong cách của từng rapper, nên đó cũng là cơ sở để họ so bì trình độ rap với nhau, cũng như họ dùng rap để giải quyết những mâu thuẫn với nhau. Từ đó battle rap/dissing (từ lóng tiếng Anh là beef) ra đời và trở thành một đặc điểm thú vị ở nhạc rap mà không có dòng nhạc nào có được.^[4]

• Rap chiến
• Sáng tác nhạc rap

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Rap.

• Alan Light (tháng 10 năm 1999). The Vibe History of Hip Hop. Three Rivers Press. tr. 432. ISBN 0-609-80503-7.
• Jeff Chang; D.J. Kool Herc (tháng 12 năm 2005). Can't Stop Won't Stop: A History of the Hip-Hop Generation. Picador. tr. 560. ISBN 0-312-42579-1.
• Sacha Jenkins (tháng 12 năm 1999). Ego Trip's Book of Rap Lists. St. Martin's Griffin. tr. 352. ISBN 0-312-24298-0.