| Tourmalin | |
|---|---|
 Tourmalin Schorl | |
| Thông tin chung | |
| Thể loại | Khoáng vật silicat |
| Công thức hóa học | (Ca,K,Na,[])(Al,Fe,Li,Mg,Mn)3(Al,Cr, Fe,V)6(BO3)3(Si,Al,B)6O18(OH,F)4[1][2] |
| Hệ tinh thể | Ba phương |
| Nhận dạng | |
| Màu | Hầu hết có màu đen, nhưng có thể biến đổi từ nâu, tím, lục, hồng hoặc mang hai màu hồng và lục. |
| Dạng thường tinh thể | song song và kéo dài. Trụ hình kim, đôi khi tỏa tia. Khối, hạt phân tán (trong granit). |
| Cát khai | Không |
| Vết vỡ | Không phẳng, vỏ sò nhỏ, giòn |
| Độ cứng Mohs | 7–7,5 |
| Ánh | Thủy tinh, đôi khi nhựa |
| Màu vết vạch | Trắng |
| Tỷ trọng riêng | 3,06 (+,20 -,06)[1] |
| Mật độ | 2,82–3,32 |
| Láng er | Thủy tinh[1] |
| Thuộc tính quang | Khúc xạ kép, một trục (-)[1] |
| Chiết suất | nω = 1,635–1,675, nε = 1,610–1,650 |
| Khúc xạ kép | -0,018 đến -0,040; đặc biệt khoảng 0,020 nhưng trong đá sẫm mày nó có thể lên đến 0,040[1] |
| Đa sắc | trung bình đến mạnh[1] Tourmalin đỏ: xác định; đỏ sẫm, đỏ nhạt Tourmalin lục: Mạnh; lục sẫm, vàng lục Tourmalin nâu: xác định; nâu sẫm, nâu nhạt Tourmalin lam: Mạnh; lam sẫm, lam nhạt |
| Tán sắc | 0,017[1] |
| Huỳnh quang | đá hồng—đỏ rất yếu đến tím trong song dài và song ngắn [1] |
| Phổ hấp thụ | bước sóng hấp thụ mạnh nhất 498 nm, và hấp thụ hoàn toàn song đỏ cho đến 640 nm trong đá lam và lục; đá đỏ và hồng hấp thụ 458 và 451 nm cũng như trong quang phổ lục [1] |
| Tham chiếu | [3] |
Tourmaline là một loại khoáng vật silicat vòng. Tourmaline là loại đá bán quý và trang sức có nhiều màu sắc khác nhau.
Địa chất
Tourmaline có mặt trong đá granit và granit pegmatit và trong các đá biến chất như schist và đá hoa. Các tourmaline giàu lithi và Schorl thường được tìm thấy trong granit và granit pegmatit. Các tourmaline giàu magie, dravit, có mặt hạn chế trong schist và đá hoa. Tourmaline là một khoáng vật bền và có thể được tìm thấy một ít trong sa thạch và cuội kết, và một phần trong ZTR index đối với các trầm tích phong hóa cao.
Nhóm tourmaline
Các nhóm tourmaline phổ biến là:
- Nhóm Schorl:
- Đen nâu đến đen—Schorl
- Nhóm Dravit: ở khu vực Drave của Carinthia
- Vàng sẫm đến đen—dravit nâu
- Nhóm Elbait: đặt tên theo đảo Elba, Ý
Thành phần hóa học của nhóm tourmaline
Các khoáng vật trong nhóm tourmaline là một trong những nhóm khoáng vật silicat phức tạp nhất. Thành phần của nó thay đổi trong khoảng rộng do sự thay thế đồng hình (dung dịch rắn), và công thức chung của nó có thể được viết như sau:
- XY3Z6(T6O18)(BO3)3V3W,
với:[4]
- X = Ca, Na, K, ៛ = vacancy
- Y = Li, Mg, Fe2+, Mn2+, Zn, Al, Cr3+, V3+, Fe3+, Ti4+, vacancy
- Z = Mg, Al, Fe3+, Cr3+, V3+
- T = Si, Al, B
- B = B, vacancy
- V = OH, O
- W = OH, F, O
| Chromium-dravite | NaMg3Cr6Si6O18(BO3)3(OH)3OH |
| Darrellhenryit | NaLiAl2Al6Si6O18(BO3)3(OH)3O |
| Dravit | NaMg3Al6Si6O18(BO3)3(OH)3OH |
| Elbait | Na(Li1.5,Al1.5)Al6Si6O18(BO3)3(OH)3OH |
| Feruvit | CaFe2+3(MgAl5)Si6O18(BO3)3(OH)3OH |
| Fluor-buergerit | NaFe3+3Al6Si6O18(BO3)3O3F |
| Fluor-dravit | NaMg3Al6Si6O18(BO3)3(OH)3F |
| Fluor-elbait | Na(Li1.5,Al1.5)Al6Si6O18(BO3)3(OH)3F |
| Fluor-liddicoatit | Ca(Li2Al)Al6Si6O18(BO3)3(OH)3F |
| Fluor-schorl | NaFe2+3Al6Si6O18(BO3)3(OH)3F |
| Fluor-tsilaisit | NaMn2+3Al6Si6O18(BO3)3(OH)3F |
| Fluor-uvit | CaMg3(Al5Mg)Si6O18(BO3)3(OH)3F |
| Foitit | ៛(Fe2+2Al)Al6Si6O18(BO3)3(OH)3OH |
| Luinait-(OH) | (Na,៛)(Fe2+,Mg)3Al6Si6O18(BO3)3(OH)3OH |
| Magnesio-foitit | ៛(Mg2Al)Al6Si6O18(BO3)3(OH)3OH |
| Olenit | NaAl3Al6Si6O18(BO3)3O3OH |
| Oxy-chromium-dravit | NaCr3(Mg2Cr4)Si6O18(BO3)3(OH)3O |
| Oxy-dravit | Na(Al2Mg)(Al5Mg)Si6O18(BO3)3(OH)3O |
| Oxy-schorl | Na(Fe2+2Al)Al6Si6O18(BO3)3(OH)3O |
| Oxy-vanadium-dravit | NaV3(V4Mg2)Si6O18(BO3)3(OH)3O |
| Povondrait | NaFe3+3(Fe3+4Mg2)Si6O18(BO3)3(OH)3O |
| Rossmanit | ៛(LiAl2)Al6Si6O18(BO3)3(OH)3OH |
| Schorl | NaFe2+3Al6Si6O18(BO3)3(OH)3OH |
| Tsilaisit | NaMn2+3Al6Si6O18(BO3)3(OH)3OH |
| Uvit | CaMg3(Al5Mg)Si6O18(BO3)3(OH)3OH |
| Vanadio-oxy-chromium-dravit | NaV3(Cr4Mg2)Si6O18(BO3)3(OH)3O |
| Vanadio-oxy-dravit | NaV3(Al4Mg2)Si6O18(BO3)3(OH)3O |
Một danh mục tên gọi đã qua sửa đổi của nhóm tourmalin được xuất bản năm 2011.[5][6][7]
Tham khảo
- ^ a b c d e f g h i Gemological Institute of America, GIA Gem Reference Guide 1995, ISBN 0-87311-019-6
- ^ Mindat tourmaline group Accessed ngày 12 tháng 9 năm 2005. This website details specifically and clearly how the complicated chemical formula is structured.
- ^ “Tourmaline”. WebMineral. Truy cập ngày 5 tháng 8 năm 2010.
- ^ Hawthorne, F.C. & Henry, D.J. (1999). "Classification of the minerals of the tourmaline group". European Journal of Mineralogy, 11, tr. 201–215.
- ^ Darrell J. Henry, Milan Novák, Frank C. Hawthorne, Andreas Ertl, Barbara L. Dutrow, Pavel Uher, and Federico Pezzotta (2011). “Nomenclature of the tourmaline-supergroup minerals” (PDF). American Mineralogist. 96: 895–913. doi:10.2138/am.2011.3636. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 26 tháng 3 năm 2012. Truy cập ngày 13 tháng 4 năm 2014.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
- ^ Erratum: American Mineralogist (2013), 98, trang 524.
- ^ Frank C. Hawthorne and Dona M. Dirlam. "Tourmaline: Tourmaline the Indicator Mineral: From Atomic Arrangement to Viking Navigation." Elements, tháng 10 năm 2011, 7, (5): 307–312, doi:10.2113/gselements.7.5.307.
 |
Bài viết liên quan đến địa chất học này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. |
 |
Bài viết liên quan đến khoáng vật này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. |
 |
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Tourmalin. |
