Khóa nòng xoay

Khóa nòng xoay là một phương pháp khóa buồng đạn (hoặc phần sau của nòng súng) để giữ chặt khi bắn. Cơ cấu này giúp chịu áp suất cao của thuốc phóng, bảo đảm an toàn và độ kín khí.Hệ thống khóa nòng xoay đầu tiên được phát triển năm 1836 bởi Johann Nicolaus von Dreyse trên khẩu Dreyse needle gun, nhưng khóa bằng tay kéo chứ không dùng các vấu khóa trên đầu khóa nòng như các thiết kế hiện đại kiểu Mauser M98 hay M16. Khẩu Lebel Model 1886 của Pháp là súng trường đầu tiên dùng khóa nòng xoay với hai vấu trên đầu khóa nòng, đặt nền tảng cho chuẩn thiết kế hiện đại.

Từ thế kỷ 20, khái niệm khóa nòng xoay đã được áp dụng rộng rãi trên hầu hết các loại vũ khí sử dụng đạn công suất cao, bao gồm nhiều mẫu súng trường quân dụng và súng máy, nhờ ưu điểm độ bền, an toàn và khả năng chịu áp lực buồng đạn lớn.

Thiết kế

Ferdinand Ritter von Mannlicher, người từng phát triển súng trường thẳng kéo với khóa nòng không xoay, đã chế tạo Steyr-Mannlicher M1895 – súng trường kéo thẳng sử dụng khóa nòng xoay, được trang bị cho quân đội Áo–Hung. Sau đó, Mannlicher phát triển M1893 auto rifle với khóa nòng trễ dạng vít và tiếp tục ra đời Mannlicher M1900 vận hành bằng piston trích khí. Thiết kế này đã truyền cảm hứng cho các thế hệ vũ khí bán tự động và bắn chọn vận hành bằng trích khí như M1 Garand, M14, M16, L85A1/A2 và AK-47/74, trong đó đầu khóa nòng xoay và các vấu ăn khớp với buồng đạn hoặc phần kéo dài của nòng để cố định an toàn.

Khi đóng nòng, khóa nòng tiến vào phần kéo dài của nòng hoặc rãnh khóa trong thân súng rồi xoay, đến lúc đó nó được khóa chặt. Khóa nòng giữ nguyên vị trí cho đến khi chu trình nạp đạn được thực hiện – có thể thủ công hoặc tự động bằng các nguyên lý như trễ bằng lực giật, giật lùi hay trích khí. Các cơ cấu này sẽ xoay và mở khóa nòng, cho phép rút vỏ đạn đã bắn ra ngoài và nạp viên đạn mới. Với hệ thống trích khí, lỗ trích khí thường được đặt giữa hoặc gần đầu nòng để dẫn một phần khí thuốc vào cụm khóa nòng, tạo độ trễ an toàn nhằm giữ khóa nòng đóng kín cho đến khi áp suất buồng đạn giảm xuống mức an toàn.

Khóa nòng xoay thường được sử dụng trong các loại súng có cơ chế nạp đạn bằng khí nén vì nó có cấu tạo rất thích hợp cho loại hệ thống này hoạt động. Tuy nhiên cơ chế này còn được thấy sử dụng trong các loại súng sử dụng khóa nòng trượt, nạp đạn kiểu đòn bẩy hay nạp đạn kiểu bơm.

Một số dòng súng sử dụng khóa nòng xoay:

Tham khảo

Liên kết ngoài

Bài viết liên quan đến vũ khí này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.