Igor Ivanovich Belanov

Igor Belanov
Ігор Бєланов
Thông tin cá nhân
Tên đầy đủ	Igor Ivanovich Belanov
Ngày sinh	25 tháng 9, 1960 (64 tuổi)
Nơi sinh	Odessa, CHXNCHXV Ukraina, Liên Xô
Chiều cao	1,74 m (5 ft 8+1⁄2 in)
Vị trí	Tiền vệ tấn công
Sự nghiệp cầu thủ trẻ
Năm	Đội
1973–1978	Chornomorets Odessa
Sự nghiệp cầu thủ chuyên nghiệp*
Sự nghiệp đội tuyển quốc gia
Đại diện cho Liên Xô
Bóng đá nam
Euro
	*Số trận ra sân và số bàn thắng ở câu lạc bộ tại giải quốc gia

Igor Ivanovich Belanov (tiếng Nga: И́горь Ива́нович Бела́нов) hay Ihor Ivanovych Bielanov (tiếng Ukraina: Ігор Іванович Бєланов; sinh ngày 25 tháng 9 năm 1960) là một cựu cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Liên Xô và Ukraina, từng thi đấu ở vị trí tiền đạo. Ông nổi tiếng khi khoác áo Dynamo Kyiv, nơi ông giành được năm danh hiệu lớn và Quả bóng Vàng năm 1986, ông trở thành cầu thủ người Ukraina thứ hai đoạt giải sau Oleh Blokhin (1975). Sau đó, ông có sáu năm thi đấu tại Đức cho Borussia Mönchengladbach ở Giải bóng đá vô địch quốc gia Đức và Eintracht Braunschweig ở giải hạng Hai Đức, tuy nhiên không gặt hái nhiều thành công. Belanov từng khoác áo đội tuyển bóng đá quốc gia Liên Xô tham dự một giải vô địch bóng đá thế giới và một giải vô địch bóng đá châu âu. Năm 2014, ông được tờ The Guardian đưa vào danh sách 100 cầu thủ xuất sắc nhất lịch sử World Cup. Năm 2011, ông cùng Oleh Blokhin và Vitaliy Starukhin được vinh danh là “huyền thoại bóng đá Ukraina” tại lễ trao giải Victory of Football.

Sự nghiệp câu lạc bộ

Khởi đầu và Dynamo Kyiv

Belanov sinh ra tại tỉnh Odesa, Cộng hòa Xã hộ chủ nghĩa Xô Viết Ukraina, Liên Xô. Ông bắt đầu sự nghiệp thi đấu chuyên nghiệp tại quê nhà trong màu áo câu lạc bộ SKA Odesa và FC Chornomorets Odesa. Năm 1985, ông gia nhập đội bóng lớn của quốc gia là FC Dynamo Kyiv, và ghi được 10 bàn ngay trong mùa giải đầu tiên, cũng trong mùa giải này Dynamo giành cú đúp vô địch giải Hạng Nhất và cúp quốc gia. Cùng với các đồng đội là Oleh Blokhin và Oleksandr Zavarov, Belanov dẫn đầu danh sách ghi bàn tại Cúp C2 châu Âu mùa giải 1985–1986 (mỗi người ghi 5 bàn), giúp Dynamo vô địch giải đấu lần thứ hai. Ông thi đấu trọn vẹn 90 phút trong trận chung kết gặp Atlético Madrid với chiến thắng 3–0.

Tại Đức

Giữa năm 1989, ở tuổi 29, Belanov cuối cùng cũng được phép chuyển sang thi đấu ở Tây Âu, gia nhập câu lạc bộ Borussia Mönchengladbach của Đức. Ông ra mắt Bundesliga vào ngày 4 tháng 11 năm 1989 trong trận thua 0–4 trước VfB Stuttgart. Tuy nhiên, ông thi đấu không thành công và chỉ ghi được 5 bàn sau một mùa rưỡi tại đây. Danh tiếng của Belanov tại câu lạc bộ tiếp tục giảm sút vào tháng 1 năm 1990 khi ông và vợ bị bắt vì trộm quần áo trị giá 2.000 Mác Đức. Dù ông đã khẳng định mình vô tội, tòa vẫn tuyên án ông có tội kèm theo mức phạt 24.000 Mác Đức. Ông gặp khó khăn tài chính do yêu cầu được trả lương bằng Đô La Mĩ – loại tiền mà ông tin tưởng hơn đồng Mác – nhưng đồng Đô La Mĩ lúc đó lại mất giá mạnh. Tháng 1 năm 1991, Belanov chuyển sang Eintracht Braunschweig ở giải hạng Hai Đức (2. Bundesliga) với mức phí chuyển nhượng 450.000 Mác Đức. Ông ra mắt đội bóng mới vào ngày 23 tháng 2 và ghi tổng cộng 21 bàn sau ba mùa giải. Tuy nhiên, ở mùa 1992–1993, đội bóng bị xuống hạng và Belanov không ra sân trận nào.

Giải nghệ

Năm 1995, Belanov trở về Ukraina thi đấu cho Chernomorets một mùa giải, sau đó kết thúc sự nghiệp trong màu áo FC Illychivets Mariupol, nơi ông chỉ ra sân 5 trận trong hai mùa giải trước khi giải nghệ ở tuổi gần 37.

Sự nghiệp quốc tế

Belanov đã thi đấu 33 trận cho đội tuyển quốc gia Liên Xô và ghi được 8 bàn thắng. Màn trình diễn ấn tượng nhất của ông là tại World Cup 1986 ở Mexico, nơi ông ghi 4 bàn và kiến tạo 6 lần, giúp đội tuyển (trong đó có đến 13 cầu thủ của Dynamo Kyiv) vào tới vòng 1/8. Ông lập cú hat-trick trong trận gặp Bỉ, nhưng đội vẫn thua 3–4 sau hiệp phụ. Chính màn thể hiện xuất sắc ở World Cup cùng với chức vô địch Cúp C2 châu Âu cùng Dynamo Kyiv đã giúp Belanov giành danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất châu Âu (Ballon d'Or) năm 1986. Ông cũng góp mặt trong đội hình Liên Xô vào tới chung kết Euro 1988, nơi họ gặp Hà Lan. Ở trận này, khi tỉ số đang là 2–0 nghiêng về phía Hà Lan, Liên Xô được hưởng một quả phạt đền nhưng Belanov lại sút hỏng khi bị thủ môn Hans van Breukelen cản phá, và tỉ số giữ nguyên cho đến hết trận, giúp Hà Lan lên ngôi vô địch châu Âu. Tổng cộng, Belanov có 33 lần khoác áo đội tuyển quốc gia từ năm 1985 đến 1990.

Lối chơi

Belanov nổi tiếng với thể lực vượt trội, đặc biệt là tốc độ chạy và những cú sút mạnh mẽ. Ông là một trong những cầu thủ chạy nhanh nhất trong lịch sử bóng đá Liên Xô, cùng với Oleh Blokhin.Tuy nhiên, trong khi Blokhin được huấn luyện bài bản bởi cha mẹ vốn là vận động viên điền kinh chuyên nghiệp, thì Belanov chưa từng được đào tạo chạy nước rút chính thức. Dù vậy, ông vẫn có thể chạy 50 mét trong 5,7 giây (tính bằng tay) – chỉ chậm hơn khoảng 0,3 giây so với kỷ lục thế giới thời điểm đó.

Sau khi giải nghệ

Belanov chuyển sang lĩnh vực kinh doanh sau khi kết thúc sự nghiệp cầu thủ. Ông trở lại được chú ý vào tháng 8 năm 2003 khi trở thành cổ đông lớn nhất của câu lạc bộ FC Wil (Thụy Sĩ), thay thế chủ tịch trước đó là Andreas Hafen – người bị kết án 5 năm tù vì biển thủ 51 triệu franc Thụy Sĩ từ ngân hàng UBS. Hành động đầu tiên của Belanov tại FC Wil là thay huấn luyện viên Martin Andermatt bằng Oleksandr Zavarov, đồng đội cũ tại Dynamo Kyiv, dù Zavarov không có bằng huấn luyện viên UEFA, buộc Belanov phải bổ nhiệm Joachim Müller làm huấn luyện viên chính. Zavarov giữ vai trò giám đốc kỹ thuật, nhưng Müller bị sa thải sau 3 tháng và được thay bằng Tomáš Matějček. Tuy nhiên, phương pháp huấn luyện khắc nghiệt của Matějček khiến các cầu thủ phản đối mạnh mẽ, buộc Belanov phải bổ nhiệm lại Müller làm huấn luyện viên trưởng và Stephan Lehmann làm trợ lý. Đây cũng là những hành động cuối cùng của Belanov tại FC Wil trước khi rút khỏi vai trò chủ tịch và cổ đông. Ngoài ra, Belanov còn sở hữu một học viện bóng đá mang tên mình tại Odesa, quê nhà. Năm 2018, ông tham gia Ban phát triển chiến lược của Liên đoàn bóng đá Ukraina. Đến năm 2022, khi Nga xâm lược Ukraina, Belanov gia nhập lực lượng phòng vệ lãnh thổ tại Odesa để bảo vệ quê hương.

Thống kê sự nghiệp

Cấp câu lạc bộ

Số lần ra sân và bàn thắng theo câu lạc bộ, mùa giải và giải đấu
Câu lạc bộ	Mùa giải	Giải đấu			Cúp		Châu Âu		Khác		Tổng
Câu lạc bộ	Mùa giải	Hạng đấu	Số lần ra sân	Số bàn thắng	Số lần ra sân	Số bàn thắng	Số lần ra sân	Số bàn thắng	Số lần ra sân	Số bàn thắng	Số lần ra sân	Số bàn thắng
SKA Odesa	1979		32	5	–		–		–		32	5
	1980		36	11	–		–		–		36	11
	Tổng		68	16	0	0	0	0	0	0	68	16
Chornomorets Odesa	1981	Giải vô địch quốc gia Liên Xô	27	6	2	0	–		–		29	6
	1982	Giải vô địch quốc gia Liên Xô	29	2	4	1	–		–		33	3
	1983	Giải vô địch quốc gia Liên Xô	27	7	1	0	–		–		28	7
	1984	Giải vô địch quốc gia Liên Xô	33	11	5	3	–		–		38	14
	Tổng		116	26	12	4	0	0	0	0	128	30
Dynamo Kyiv	1985	Giải vô địch quốc gia Liên Xô	31	10	4	2	4	1	–		39	13
	1986	Giải vô địch quốc gia Liên Xô	22	10	1	0	8	4	1	0	32	14
	1987	Giải vô địch quốc gia Liên Xô	23	8	6	3	6	1	2	1	37	13
	1988	Giải vô địch quốc gia Liên Xô	27	9	4	1	–		–		31	10
	1989	Giải vô địch quốc gia Liên Xô	18	3	4	1	–		–		22	4
	Tổng		121	40	19	7	18	6	3	1	161	54
Borussia Mönchengladbach	1989–1990	Bundesliga	14	4	1	0	–		–		15	4
	1990–1991	Bundesliga	10	0	2	1	–		–		12	1
	Tổng		24	4	3	1	0	0	0	0	27	5
Eintracht Braunschweig	1990–1991	2. Bundesliga	9	3	–		–		–		9	3
	1991–1992	2. Bundesliga	29	10	1	1	–		–		30	11
	1992–1993	2. Bundesliga	–		–		–		–		–
	1993–1994	Oberliga Nord	26	8	1	0	–		4	0	31	8
	Tổng		64	21	2	1	0	0	4	0	70	22
Chornomorets	1995–1996	Giải bóng đá Ngoại hạng Ukraina	3	1	–		–		–		3	1
Metalurh Mariupol	1995–1996	Giải hạng Nhì Ukraina	1	0	–		–		–		1	0
	1996–1997	Giải hạng Nhất Ukraina	4	4	–		–		–		4	4
	Tổng		5	4	0	0	0	0	0	0	5	4
Tổng sự nghiệp			401	112	36	13	18	6	7	1	462	132

Cấp quốc tế

Số lần ra sân và bàn thắng theo đội tuyển quốc gia và từng năm
Đội tuyển quốc gia	Năm	Số lần ra sân	Số bàn thắng
Liên Xô	1985	3	0
	1986	8	6
	1987	7	2
	1988	13	0
	1989	1	0
	1990	1	0
Tổng		33	8

Tỷ số và kết quả liệt kê số bàn thắng của Liên Xô trước, cột tỷ số hiển thị kết quả sau mỗi bàn thắng của Belanov.

Danh sách các bàn thắng quốc tế của Igor Belanov
#	Ngày	Địa điểm	Đối thủ	Bàn thắng	Kết quả	Giải đấu
1	2 tháng 6 năm 1986	Sân vận động Sergio León Chávez, Irapuato, México	Hungary	3–0	6–0	World Cup 1986
2	15 tháng 6 năm 1986	Sân vận động Nou Camp, León, México	Bỉ	1–0	3–4
3				2–1
4				3–4
5	11 tháng 10 năm 1986	Sân vận động Công viên các Hoàng tử, Paris, Pháp	Pháp	1–0	2–0	Vòng loại Euro 1988
6	29 tháng 10 năm 1986	Sân vận động Lokomotiv, Simferopol, Liên Xô	Na Uy	2–0	4–0
7	29 tháng 4 năm 1987	Sân vận động Cộng hòa, Kiev, Liên Xô	Đông Đức	2–0	2–0
8	28 tháng 10 năm 1987	Sân vận động Lokomotiv, Simferopol, Liên Xô	Iceland	1–0	2–0

Danh hiệu

Dynamo Kyiv

Cúp C2 châu Âu (UEFA Cup Winners' Cup): 1985–1986
Vô địch giải vô địch quốc gia Liên Xô (Soviet Top League): 1985, 1986
Cúp bóng đá Xô Viết (Soviet Cup): 1985, 1987, 1990
Siêu cúp Liên Xô (Soviet Super Cup): 1986, 1987

Liên Xô

Á quân Giải vô địch bóng đá châu Âu (UEFA Euro): 1988

Cá nhân

Quả bóng vàng (Ballon d'Or): 1986
Vua phá lưới Cúp C2 châu Âu: 1985–1986
Đội hình tiêu biểu của Guerin Sportivo: 1986
Cầu thủ xuất sắc nhất năm của tạp chí World Soccer: Á quân 1986
Chiếc giày đồng World Cup: 1986
Cầu thủ Đông Âu xuất sắc nhất mùa (ADN): 1986
Vua kiến tạo Euro: 1988
Top 100 cầu thủ World Cup mọi thời đại (The Times)
Top tiền đạo hay nhất thập niên 80 (FourFourTwo): hạng 19 – năm 2023
Vận động viên danh hiệu cao quý của thể thao (Liên Xô): 1986
Top 33 cầu thủ xuất sắc nhất Liên Xô (4 lần):
- 1985 – hạng 3
- 1986 – hạng 1
- 1987 – hạng 3
- 1988 – hạng 3
Đội hình FIFA XI: 1991, 1998
Giải Golden Foot: 2008 (hạng mục huyền thoại)

Liên kết ngoài

Igor Belanov tại trang UkrSoccerHistory.com (lịch sử bóng đá Ukraina)

Tiền nhiệm: Michel Platini	Quả bóng vàng châu Âu 1986	Kế nhiệm: Ruud Gullit