![]() | Bạn có thể mở rộng bài này bằng cách dịch bài viết tương ứng từ Tiếng Trung. (tháng 3 năm 2023) Nhấn [hiện] để xem các hướng dẫn dịch thuật.
|

Lịch sử Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa |
---|
![]() |
Lịch sử của |
Các thế hệ lãnh đạo Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa |
Bài viết này là một phần của loạt bài về |
Chính trị Trung Quốc |
---|
![]() |
Một chiến dịch chống tham nhũng sâu rộng đã bắt đầu ở Trung Quốc sau khi kết thúc Đại hội toàn quốc lần thứ 18 của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) vào năm 2012. Chiến dịch này, được tiến hành dưới sự bảo trợ của Tập Cận Bình, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc, là nỗ lực chống tham nhũng có tổ chức lớn nhất trong lịch sử cầm quyền của ĐCSTQ tại Trung Quốc.
Khi nhậm chức, Tập Cận Bình đã thề sẽ trấn áp "hổ và ruồi", tức là cả các quan chức cấp cao và công chức địa phương.[1] Hầu hết các quan chức bị điều tra đều bị cách chức và phải đối mặt với cáo buộc nhận hối lộ và lạm dụng quyền lực, mặc dù phạm vi các hành vi lạm dụng bị cáo buộc rất khác nhau. Chiến dịch đã 'bắt giữ' hơn 120 quan chức cấp cao, bao gồm khoảng một chục sĩ quan quân đội cấp cao, một số giám đốc điều hành cấp cao của doanh nghiệp nhà nước và năm lãnh đạo quốc gia.[2][3] Tính đến năm 2023, có khoảng 2,3 triệu quan chức chính phủ đã bị truy tố.[4](tr129) Chiến dịch này là một phần của chiến dịch rộng lớn hơn nhiều nhằm xóa bỏ tham nhũng trong hàng ngũ đảng và củng cố sự đoàn kết của đảng. Nó đã trở thành một đặc điểm mang tính biểu tượng cho thương hiệu chính trị của Tập Cận Bình.
— Tập Cận Bình, "Quyền lực phải bị "giới hạn" bởi hệ thống", Qiushi, 22 tháng 1 năm 2013, [5]
Được thực hiện phần lớn dưới sự chỉ đạo của Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc (CCDI) và Bí thư từ năm 2012 đến năm 2017, Vương Kỳ Sơn, cùng với các cơ quan quân sự và tư pháp tương ứng, chiến dịch này đáng chú ý vì liên lụy đến cả các nhà lãnh đạo cấp quốc gia đương nhiệm và trước đây, bao gồm cựu thành viên Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị (PSC) Chu Vĩnh Khang và cựu Phó chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Quốc (CMC) Từ Tài Hậu và Quách Bá Hùng. Những cuộc điều tra như vậy đã phá vỡ quy tắc bất thành văn liên quan đến 'miễn trừ hình sự PSC' (tiếng Trung: 刑不上常委, Không có thành viên Ủy ban thường trực nào có thể bị bỏ tù) vốn đã là chuẩn mực kể từ khi kết thúc Cách mạng Văn hóa.[6]
Trước đó

Cơ quan trực tiếp chịu trách nhiệm giám sát chiến dịch là Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc (CCDI), vào thời điểm diễn ra chiến dịch, do Bí thư Vương Kỳ Sơn, một chính trị gia nổi tiếng với công tác trong lĩnh vực tài chính và là một trong bảy thành viên của Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị ĐCSTQ, đứng đầu.[7] Vương phụ trách việc thực hiện chiến dịch hằng ngày. Nhiệm vụ chính thức của CCDI là thực thi kỷ luật đảng, chống tham nhũng và trừng phạt các đảng viên phạm tội. CCDI là cơ quan nội bộ của đảng và do đó không có thẩm quyền tư pháp. Nhìn chung, CCDI điều tra các quan chức và khi cần thiết, chuyển bằng chứng thu thập được cho các cơ quan tư pháp, chẳng hạn như Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao (phụ trách điều tra và truy tố), cơ quan này sẽ tiến hành buộc tội bị cáo về hành vi phạm tội hình sự và đưa vụ án ra xét xử.[8]
Trong khi CCDI chính thức báo cáo với Đại hội Đảng, trên danh nghĩa là cơ quan đại diện cao nhất của đảng họp năm năm một lần và được coi là một cơ quan 'độc lập' theo quan điểm hiến pháp, trên thực tế, quyền giám sát cuối cùng đối với cơ quan này thuộc phạm vi của Tập Cận Bình với tư cách là Tổng Bí thư twuc là lãnh đạo).[9] Tập, người cũng chỉ đạo các nỗ lực chống tham nhũng của quân đội thông qua việc giữ chức vụ Chủ tịch Quân ủy Trung ương (tức là tổng tư lệnh). Phần lớn các báo cáo về chiến dịch của các nguồn phương tiện truyền thông đều nhấn mạnh sự tham gia trực tiếp của Tập Cận Bình vào việc quản lý chiến dịch, điều này đã trở thành dấu ấn trung tâm trong nhiệm kỳ của ông. Tuy nhiên, các biện pháp kỷ luật chính thức áp dụng cho các quan chức cấp cao như cựu thành viên Bộ Chính trị phải được Bộ Chính trị đương nhiệm phê chuẩn.[10]
Quyền lực chống tham nhũng được tập trung vào Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị ĐCSTQ bằng cách phá hoại chức năng ban đầu của Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật địa phương. Việc điều phối các nỗ lực chống tham nhũng ở các tỉnh và doanh nghiệp nhà nước đã được thực hiện bởi "các đoàn kiểm tra trung ương" (中央巡视组), báo cáo với Nhóm lãnh đạo công tác thanh tra trung ương, giống như CCDI cũng do Vương Kỳ Sơn lãnh đạo. Các đoàn thanh tra thường được 'đóng quân' trong một vài tháng tại tổ chức mà họ được giao nhiệm vụ giám sát và chịu trách nhiệm kiểm toán toàn diện về hành vi của các viên chức và hoạt động của tổ chức. Các đoàn thanh tra gửi kết quả kiểm toán đến CCDI để ban hành các thủ tục điều tra chính thức như Shuanggui (việc thực hành giam giữ các đảng viên cá nhân để điều tra).[11][cần nguồn tốt hơn]
Những thay đổi hiến pháp được đề xuất công bố vào ngày 25 tháng 2 hình dung về việc thành lập một cơ quan nhà nước chống tham nhũng mới, sáp nhập Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương và nhiều cơ quan chống tham nhũng khác của chính phủ.[12] Ủy ban Giám sát Quốc gia được thành lập như vậy sẽ là cơ quan giám sát cao nhất trong cả nước và sẽ là tổ chức cấp nội các có cấp bậc cao hơn tòa án và văn phòng công tố.[13][cần nguồn tốt hơn]
Niên đại
Bối cảnh

Các nỗ lực chống tham nhũng đã nằm trong chương trình nghị sự của các nhà lãnh đạo Trung Quốc kế tiếp, mặc dù hiệu quả của các chiến dịch này khác nhau. Kể từ khi cải cách kinh tế bắt đầu vào năm 1978, tham nhũng chính trị ở Trung Quốc đã tăng lên đáng kể. Các loại tội phạm khác nhau, mặc dù thường liên quan đến việc hối lộ để đổi lấy ân huệ chính trị, chẳng hạn như các doanh nghiệp địa phương cố gắng đảm bảo các hợp đồng lớn của chính phủ hoặc cấp dưới tìm cách thăng chức lên chức vụ cao hơn.[14][15]
Tại Đại hội Đảng lần thứ 18, cả Tổng Bí thư sắp mãn nhiệm Hồ Cẩm Đào và nhà lãnh đạo đảng mới Tập Cận Bình đều nhiều lần nhấn mạnh rằng tham nhũng là mối đe dọa đối với sự tồn vong của đảng. Tập đã đặc biệt đề cập đến tham nhũng trong bài phát biểu nhậm chức Tổng Bí thư vào ngày 15 tháng 11 năm 2012.[16] Trong những ngày đầu nhậm chức, Tập đã thề sẽ trấn áp "hổ và ruồi", tức là cả các quan chức cấp cao và công chức nhỏ. Ông cũng cảnh báo các đồng nghiệp của mình trong Bộ Chính trị rằng tham nhũng sẽ "hủy hoại đảng và nhà nước".[16]
— Tập Cận Bình, "Tuân thủ kỷ luật và quy định", Qiushi, 13 tháng 1 năm 2015, [5]
Kiểm tra khu vực đầu tiên
Đòn tấn công đầu tiên của chiến dịch này là việc sa thải đột ngột Phó Bí thư Đảng ủy Tứ Xuyên Lý Xuân Thành, diễn ra vào tháng 12 năm 2012, ngay sau khi Tập nhậm chức lãnh đạo ĐCSTQ.[16] Đợt đầu tiên của các đoàn thanh tra trung ương đã được phái đi vào quý 3 năm 2013 đến nhiều tỉnh của Trung Quốc, bao gồm Giang Tây, Nội Mông, Trùng Khánh và Hồ Bắc. Một số ít quan chức cấp tỉnh đã bị điều tra tham nhũng và bị cách chức sau đợt thanh tra đầu tiên.[17] Trong số các khu vực này, đoàn thanh tra phụ trách Giang Tây đã phát hiện ra tình trạng tham nhũng nghiêm trọng của các quan chức trong tỉnh, khiến khoảng một chục quan chức phải từ chức, bao gồm cả Phó Thống đốc Diêu Mộ Căn.[17][cần nguồn tốt hơn] Công tác thanh tra ở tỉnh Hồ Bắc cũng phát hiện khoảng chục vụ việc, trong đó có vụ việc của Phó Thống đốc Quách Du Minh. Ở Nội Mông, Trưởng ban Mặt trận Thống nhất khu vực của Đảng Vương Tố Nghi đã bị bắt giữ.[18][cần nguồn tốt hơn]
'Bao vây' Chu Vĩnh Khang
Vòng khu vực thứ hai và "địa chấn chính trị" Sơn Tây
Sự sụp đổ của "Tứ Đại Hổ"
Hồ sơ khu vực
Một số tỉnh đã phải đối mặt với gánh nặng của chiến dịch chống tham nhũng: Quảng Đông, Sơn Tây, Tứ Xuyên và Giang Tô. Ngoài việc giải quyết nạn tham nhũng, chiến dịch này còn có tác dụng làm giảm tình trạng bè phái cục bộ và phân tích các mạng lưới bảo trợ-khách hàng cố hữu đã phát triển mạnh mẽ kể từ khi bắt đầu cải cách kinh tế vào những năm 1980. Tập Cận Bình đã tuyên bố trong các bài phát biểu của mình rằng tình trạng bè phái nội bộ có hại cho khả năng quản lý của Đảng như tham nhũng.[19] Tính đến tháng 11 năm 2015, tất cả 31 đơn vị cấp tỉnh, bao gồm các thành phố như Bắc Kinh và Thượng Hải, vốn từng được coi là tương đối không có tham nhũng, đều đã chứng kiến ít nhất một quan chức cấp tỉnh bị điều tra về tội tham nhũng.[20][cần nguồn tốt hơn]
Sơn Tây
Quảng Đông
Đồng bằng sông Dương Tử
Sự phổ biến của các lãnh đạo đảng từ các thủ phủ tỉnh
Ma Cao
Doanh nghiệp nhà nước trung ương
Phân tích quan trọng
Phản ứng đối với chiến dịch này khá trái chiều. Người ta tin rằng chiến dịch này nhận được sự ủng hộ rộng rãi của hầu hết người dân Trung Quốc bình thường, nhưng cũng gây ra một số lo ngại trong cộng đồng pháp lý của đất nước.[21] Phần lớn nội dung đưa tin của báo chí xung quanh chiến dịch đều đưa ra suy đoán về mục đích cũng như tác động về mặt chính trị và kinh tế của chiến dịch.[2]
Theo nhà sử học và Hán học Vương Canh Vũ, Tập Cận Bình đã kế thừa một đảng chính trị đang phải đối mặt với nạn tham nhũng tràn lan và có nguy cơ sụp đổ.[22][23] Tập Cận Bình và các nhà lãnh đạo thế hệ mới đặt mục tiêu xóa bỏ tham nhũng ở cấp cao hơn của ĐCSTQ vì họ tin rằng chỉ có đảng mới có khả năng cai trị Trung Quốc và sự sụp đổ của đảng sẽ là thảm họa đối với người dân Trung Quốc.[22] Ông Vương nói thêm, "Rõ ràng Tập Cận Bình tin rằng chiến dịch chống tham nhũng của ông là rất quan trọng để có thể cứu Đảng."[23]
Động cơ chính trị
Cơ sở phản gián
Cơ sở lý luận về sự sẵn sàng của quân đội
Quá trình hợp lệ
Nhận thức của công chúng
Phân tích hiệu ứng
Danh sách viên chức liên quan
Xem thêm
Tham khảo
- ^ Huhe, Narisong; Chen, Jie; Chen, Yongguo (2022). “Flies, tigers, and the leviathan: anti-corruption campaigns and popular political support in China”. Japanese Journal of Political Science (bằng tiếng Anh). 23 (3): 193–208. doi:10.1017/S146810992200010X. ISSN 1468-1099.
- ^ a b “Can Xi Jinping's Anti Corruption Campaign Succeed?”. Chinapower Project. ChinaPowerCSIS. 13 tháng 6 năm 2016. Lưu trữ bản gốc 22 Tháng sáu năm 2017. Truy cập 31 tháng Năm năm 2017.
- ^ 第99"虎"落马警示了啥? (bằng tiếng Trung). 21 tháng 3 năm 2015. Bản gốc lưu trữ 16 Tháng tư năm 2015.
- ^ Jin, Keyu (2023). The New China Playbook: Beyond Socialism and Capitalism. New York: Viking. ISBN 978-1-9848-7828-1.
- ^ a b “Qiushi Journal”. Qiushi. Truy cập 19 Tháng Một năm 2024.
- ^ Ma, Haoliang. “Which PSC members are no longer called "Comrades"?”. Ta Kung Pao. Lưu trữ bản gốc 2 Tháng Ba năm 2015. Truy cập 12 Tháng Ba năm 2015.
- ^ “习近平全票当选国家主席 王岐山以一票反对当选国家副主席” [From educated youth to politician: Wang Qishan was elected vice president of China by one vote against]. BBC News 中文 (bằng tiếng Trung). 17 tháng 3 năm 2018. Truy cập 24 Tháng sáu năm 2023.
- ^ “中共中央印发中国共产党纪律检查委员会工作条例_中央有关文件_中国政府网” [The CPC Central Committee issued regulations on the work of the CPC Commission for Discipline Inspection]. www.gov.cn. 4 tháng 1 năm 2022. Truy cập 24 Tháng sáu năm 2023.
- ^ Lam, Willy (4 tháng 2 năm 2015). “Growing CCDI Power Brings Questions of Politically-Motivated Purge”. Jamestown. The Jamestown Foundation. Lưu trữ bản gốc 15 Tháng hai năm 2015. Truy cập 15 Tháng hai năm 2015.
- ^ “中国国家主席习近平的治下10年让中国发生了怎样的变化?” [How has China changed in the past 10 years under President Xi Jinping?]. www.abc.net.au (bằng tiếng Anh). 12 tháng 1 năm 2022. Truy cập 24 Tháng sáu năm 2023.
- ^ 中央巡视工作领导小组向中央负责. Sohu (bằng tiếng Trung). 5 tháng 11 năm 2013. Bản gốc lưu trữ 11 Tháng hai năm 2017. Truy cập 29 Tháng Ba năm 2015.
- ^ “China's new super graft-buster will outrank courts and prosecutors”. South China Morning Post (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc 25 Tháng hai năm 2018. Truy cập 26 Tháng hai năm 2018.
- ^ (受权发布)中国共产党中央委员会关于修改宪法部分内容的建议-新华网. www.xinhuanet.com (bằng tiếng Trung). Lưu trữ bản gốc 25 Tháng hai năm 2018. Truy cập 26 Tháng hai năm 2018.
- ^ “China's Bribery Culture Poses Risks for Multinationals”. Bloomberg. 21 tháng 11 năm 2013. Lưu trữ bản gốc 23 Tháng mười hai năm 2016. Truy cập 5 Tháng Ba năm 2017.
- ^ Sheehan, Matt (1 tháng 12 năm 2014). “How To Bribe Your Way Into The Chinese Government”. The Huffington Post. Lưu trữ bản gốc 25 Tháng sáu năm 2015. Truy cập 18 Tháng tư năm 2015.
- ^ a b c Bradsher, Keith (5 tháng 12 năm 2012). “China's Anticorruption Commission Investigates Senior Official”. The New York Times. Lưu trữ bản gốc 31 Tháng Một năm 2018. Truy cập 26 Tháng hai năm 2017.
- ^ a b 中央巡视组第一轮工作收尾:7个巡视点6个查出腐败. Chinanews (bằng tiếng Trung). 27 tháng 9 năm 2014. Lưu trữ bản gốc 2 Tháng tư năm 2015. Truy cập 12 Tháng Ba năm 2015.
- ^ 湖北高官落马侧证中央巡视组力度. Guancha (bằng tiếng Trung). Guangming News. 28 tháng 11 năm 2013. Bản gốc lưu trữ 2 Tháng tư năm 2015.
- ^ Lỗi chú thích: Thẻ
<ref>
sai; không có nội dung trong thẻ ref có tênChu-2015
- ^ 北京"首虎"吕锡文被查 全国各省均有"老虎"落马. Netease News (bằng tiếng Trung). Lưu trữ bản gốc 11 Tháng mười một năm 2015. Truy cập 11 Tháng mười một năm 2015.
- ^ Lỗi chú thích: Thẻ
<ref>
sai; không có nội dung trong thẻ ref có tênFenby-2015
- ^ a b “China re-connects: joining a deep-rooted past to a new world order”. www.jesus.cam.ac.uk (bằng tiếng Anh). Truy cập 11 Tháng hai năm 2023.
- ^ a b “Ancient past, modern ambitions: Wang Gungwu on China's delicate balance”. South China Morning Post (bằng tiếng Anh). 7 tháng 9 năm 2019. Truy cập 11 Tháng hai năm 2023.